Malunggay for Biofuel

Mahilig akong kumain ng gulay. Kasama na dito ang malunggay na naaalala kong pinipitas lang sa mga kapitbahay na may tanim nito. Epektibo daw ito sa mga nanay na buntis dahil mas mapaparami ang gatas nila para sa iluluwal na sanggol. Yung iba, pinapatuyo ang mga dahon nito at ginagawang tsaa. Pero ngayon, may iba na itong drama. Noong isang araw, habang nagbabasa ng dyaryo, nalaman kong may apat na dayuhang mag-aaral mula sa MIT ang nandito ngayon sa Pilipinas. Pag-aaralan nila ang malunggay dahil maaari daw itong gamitin para makakuha ng biofuel. Hindi na bago ang ganitong mga pangyayari sa ating bansa. Marami tayong mga likas-yaman na pinagdidiskitahan para pakinabangan ng iilan. Pero ang gusto talaga nila, bukod sa madaling tumubo ang malunggay sa ating bansa, maraming tayong malawak na lupaing pagtatamnan nito, may cheap labor force ang bansa at malapit tayo sa mga bansa sa asya na magsisilbing market sakaling magkaroon na ng mga pabrika para sa malunggay biofuel.

Ano pa nga ba ang bago? Tayo ang may yaman, pero hindi tayo ang nakikinabang.

Kaarawan sa Tubig

Ika-33 kaarawan ko na sa Pebrero 1, 2008. Timing na nandito ako ngayon sa library at may kinuha si Dette na libro tungkol sa mga bdays. Sinipi ko ang ilang tala sa mga aquarians at gayundin, mga tala sa mga ipinanganak sa araw na ito. Kakaiba, parang bang totoo. Ka-birthday ko pala si Langston Hughes (playwright-poet-novelist). E anu ngayon?

"Joy is essential to the Aquarius personality. Often Aquarians baffled and bewildered by rejection, since they approach life with a basically open attitude. They can be for more accepting than others, and consequently assume that others will accept them as well, which is often not the case. Furthermore, they like things to go easily. A wish for happiness and understanding pervades everything they do, but if confronted with conflict or stressful demands they can fly off the handle, go on the attack with lightning speed or simply choose to disappear.
Aquarians are promoters of high ideals, valuing scientific and universal truths highly. They strive to maintain objectivity and for this reason are sometimes accused of coolness or lack of emotion. Because they can skate with ease across the surface of life, sizing up situations and reacting speedily, some find Aquarians too superficial in their approach. Paradoxically Aquarians are often irresistibly attracted to those profound, darker aspects of other that seem to figure less prominently in their own personality.

February 1 people are first and foremost distinguished by their strong earthly but mental nature. Not content with abstract speculations, those born on this day must impress their ideas on the minds of those around them. Headstrong, willful, courageous, they know when they are right and will not give one inch. As their mental preparations for most circumstances is thorough, and they a facile, improvisatory flair, they are able to avoid compromising situations and side step any issues which would rather not discuss. Thus they can make formidable opponents. A February 1 person is characteristically energetic and youthful, but often petulant like a child as well.

Emotional problems can plague February 1 people, particularly in their younger years. Their feelings are often scattered, impulsive and uncontrollable, and thus lead them to trouble repeatedly. More highly evolved February 1 individuals eventually integrate their many-sided talents into a well-functioning, polished persona-but this takes time. Of the qualities mentioned, in their personality hierarchy, the mental usually comes first, the sensuous second and the emotional third. The fourth important area (too often neglected), that of intuition, should be cultivated and relied on more as it can be the important cementing bond which pulls it all together for these talented but tumultuous individuals."

from The Secret Language of Birthdays

PAG-IBIG AT PAKIKIPAGTALIK

Isa sa mga unang gawain sa klase ko sa Pan Pil 19 (panitikan, kasarian at sexualidad) bilang introduksyon sa kurso, pinagsasalita ko ang ari ng aking mga mag-aaral. Siyempre hindi ito literal na pagsasalita ng kanilang ari (kung magyari kasi ang ganun, hindi na natin kailangan ng isang best friend para may makausap tayo tungkol sa iba’t ibang hinaing ng ating buhay). Sa isang maliit na papel, pinapasulat ko ang ilang mga kataga na sa tingin nila’y sasabihin ng kanilang ari sakaling mabigyan ito ng pagkakataong makapagsalita.

Sa mga babae, sinasabi ng kanilang ari ang mga sumusunod na kataga: magandang umaga, kumusta naman?, ang init, kailangan mo na akong tabasin, hello, sino yan? Enter at your own risk. Virgin pa po ako. Excuse me. Business as usual, huwag mo akong duruan. Sa mga lalaki halos pareho pero may iba silang drama tulad ng Attention! Sinong kalbo? Sinong tigasin? Makikiraan po. Pwedeng pumasok? Ariba! Ariba! Sinong gustong magpaararo? Bawal ang espadahan. Hango ang ehersisyong ito sa libro ni Eve Ensler na Vagina Monologues. Sa pamamagitan nito, inaasahan na mababawasan ang hiya ng mga mag-aaral upang pag-usapan ang kanilang sekswalidad, partikular ang kanilang katawan.

Kapag nasobrahan na sa pagiging akademik ang pagtalakay naman sa iba’t ibang usaping may kinalaman sa kasarian at sekswalidad, nagiging boring na kung minsan ang usapin. May humihikab na parang tinatamad, may laging nag-aabsent (bihira kasi ako mag-tsek ng attendance) at meron namang lumilipad ang isip at laging nakatulala o nakatingin sa kisame. Napansin kong mas gusto nila (kung minsan) ang mga usapang naka-lapat sa lupa. Yung tipong bastusan, tuksuhan, bulgar na usapan na hahantong sa tawanan at pagkiliti sa imahinasyon ng mga mag-aaral. Siyempre, kapag namalayan kong pati ako e nag-e-enjoy na sa usapan, pilit kong ibabalik ang leksyon sa klase sa mas akademikong usapan para hindi ako maparatangang bastos na guro (na may katotohanan naman yata) at walang inatupag kundi ang magkuwento ng mga bagay-baga na malayo na sa usapin ng kasarian at sekswalidad.

Hindi namin direktang napag-uusapan ang konsepto ng pag-ibig. Parang boring kasi (bukod sa bitter ako sa usaping ito). Pero naisisingit ito kapag nagkakaroon na kami ng talakayan sa mga kuwento o tulang may hibla ng konsepto ng pagmamahal. Ako, halimabawa, may tula tungkol sa pag-ibig at hayaan ninyong tulain ko ito.

“Kung iguguhit ko ang hugis ng pag-ibig, hindi ito pusong inukit sa katawan ng puno ng mangga. Kundi, isa itong dahon na tinuyo ng tag-araw, na nahulog sa binagsakang lupa. At nadurog nang matapakan ng naghahabulang magkasintahan.”

Gasgas na ang usapin na masarap ang umibig. Pero mas gasgas na yata ang tanong na kailangan bang mahal mo ang isang tao bago ka makipagtalik? Para sa mga konserbatibo at mala-praise the lord aleluya amen, kailangang “birhen” ka sa unang gabi ng pakikipagtalik sa iyong asawa. Ito daw ang regalong mabibigay nila sa asawa na para bang ang pagkabirhen ay inilagay sa kahon at nilagyan ng makulay at floral na gift wrapper. Para naman sa mga asiwa sa ganitong pagtingin, ang pakikipagtalik ay isang gawaing normal na wala naman talagang kinalaman sa konsepto ng pagmamahal. Pwede kang makipagtalik sa iyong sarili (nakapikit ka man o nakadilat o nakaharap sa salamin). Pwede kang makipagtalik sa taong isang minuto mo pa lamang nakikilala (nakita mo man ang mukha niya o hindi). At pwede ka rin naman makipagtalik sa taong ni pangalan o palayaw ay hindi mo alam.

Malapit na pala ang araw ng mga puso. Ang iba sa atin diyan at tiyak na magmumukmok sa isang tabi dahil walang jowa o iniwan ng jowa o tinayming ng jowa na hiwalayan siya sa araw na ito. May ibang hindi naniniwala sa araw na ito dahil pakana lamang ito ng lipunang batbat ng konsumerismo,naglipanang tsokolate at mga lobong hugis puso, ng mga pulang rosas at card na hinalikan muna bago isara at iba’t iba pang mga pakana upang masuyo at sagutin ng nililiyag at iniibig.

Masarap naman talaga ang magmahal. Sinuman ang hindi sumang-ayon dito ay baka tamaan ng kidlat sa katanghalian tapat. Pero kung ang konsepto natin ng pagmamahal ay may kinalaman lamang sa pisikal na aspekto o dili kaya’y isang indibiwal lamang na gawain, baka kailangang nating suriing muli ang ating mga sarili. Iba’t iba ang mukha ng pag-ibig. May pag-ibig sa kapwa tao, may pag-ibig sa kapwa aso.(?) May pag-ibig sa sarili at may pag-ibig para sa mga inaapi at sinasamantala. May pag-ibig sa kultura ng mga dayuhan at pangarap na maging katulad nila. At may pag-ibig din naman sa bayan na sa tingin ko ay tunay na mas mahalaga.

Tagapagsalita

Kahapon, naging tagapagsalita ako ng sang organisasyon sa College of Engineering ng U.P. Diliman. Pinamagatan itong "Straight Talk on Homosexuality." Hindi ko sana papatulan ang imbitasyon pero naisip ko rin na baka maging interesante ang panayam dahil matagal-tagal na rin akong hindi umaalis ng aming kolehiyo para magsalita. Sa isip-isip ko, kahit papaano may ibang audience naman akong makikita. Bago ang talk, nagpalabas muna sila ng documentary/film na Sunflowers. Tungkol ito sa grupo ng mga bakla sa isang probinsiya na taon-taong nag-oorganisa ng Santacrusan na mga bakla ang gumaganap bilang mga reyna at prinsesa. Nakakatuwa yung documentary pero siyempre nakakainis din dahil sa eksotisasyong nagaganap at mababaw na pagtalakay ng direktor (dayuhang filmmaker) tungkol sa kabaklaan sa Pilipinas. Sa palagay ko, halos mahilo-hilo siya sa malawak na konsepto ng pagiging bakla ng mga Pinoy. Tapos nagsalita yung teacher mula sa CSSP. Marangal naman ang kanyang mga pinagsasabi pero in the end, parang nakulong ang talk niya sa mga teknikal at mala-siyensyang pagtalakay sa kabaklaan. Siyempre nag-stay ako kahit pagkatapos ng talk niya ay biglang nag-open forum na kasi mukhang kailangang niyang umalis. Nung ako na ang magsasalita, wala na siya at naglahong kasama ng kanyang anak na naglalaro ng bitbit na play station. Nagsalita ako siyempre. May ilang testimonyal na mga pakana at mga kuwentong gawa-gawa ko lamang na kahit ako'y parang napapaniwala na rin na totoo. Mga trenta minutos din ako nagsalita at ang mga huling minuto ay inilaan naman sa question ang answer portion. May mga tanong na marangal ang mga estudyenteng dumalo sa ACLE tulad ng paano nga ba binibigyang-pakahulugan ang pagiging bakla sa konteksto ng lipunan at kulturang Filipino at mayroon din namang mga tanong na halos tumambling ako tulad ng kung nagma-masturbate daw ba ang mga homosekswal. Nakakatuwa yung mga estudyante kasi go lang sila sa katatawa sa mga jokes na ibinabato ko (hal. Sa Vatican matatagpuan ang pinakamaraming bakla, kasi nandun ang Papa.) Natapos ang talk. Palakpakan. Picture-picture. Binigyang ako ng certificate (na nalukot din kasi hindi kasya sa bag ko) at kape na galing starbucks. Bukas may talk ulit ako, tungkol naman sa pag-ibig at pakikipagtalik na isponsor ng U.P. Kapitas (org ng mga philo major). Baka kung anu-ano na naman ang masabi ko. Bahala na. Sana ang ibigay naman nilang gift e asukal o kaya creamer.